برداشت خیار گلخانه ای
برداشت خیار گلخانه ای معمولاً 45 تا 50 روز پس از کاشت نوبت اول نشاء کاری در مرداد ماه و 60 تا 70 روز پس از کاشت نوبت دوم نشاء ها که اواخر آذر ماه انجام شده، شروع می شود و بین 90 تا 100 روز ادامه خواهد یافت.
در ایران میوه هایی که 12 تا 13 سانتیمتر طول دارند برداشت می شود و عموماً 12 میوه 1 کیلو گرم می باشد. بنابراین یک روز در میان برداشت خیار گلخانه ای انجام می شود. عملکرد ارقام موجود در ایران برای یک دوره کاشت، حدود 15 تا 20 کیلوگرم در مترمربع است که برای ارقام پرگل 15 کیلو و تک گل 20 کیلو می باشد.
هنگام برداشت خیار توجه شود که میوه خیار با دم برداشت گردد، دم میوه به سمت بالا خم شود و کشیده شود.
Read More
در این قسمت از دوره آموزش کاشت خیار گلخانه ای به مهمترین آفات خیار می پردازیم.
مهمترین آفات خیار عبارتند از:
- شته
- کنه دونقطه ای
- تریپس
- مگس سفید یا سفید بالک
- مگس مینوز
در ادامه به توضیح هر کدام از آفات بالا خواهیم پرداخت.
Read More
پس از انتقال بوته به زمین اصلی به مرور زمان بوته رشد می کند. در ابتدا اولین هرس شامل حذف برگ و گل و میوه تا ارتفاع 40 تا 50 سانتیمتر از سطح زمین می باشد. معمولاً در فصل تابستان تا ارتفاع 40 سانتیمتر و در فصل زمستان تا ارتفاع 50 سانتیمتر انجام می گیرد.
پس از مدتی که بوته رشد میکند، تولید شاخه های جانبی می نماید در صورتی که اجازه ی رشد به این شاخه ها داده شود پس از مدتی گلخانه تبدیل به جنگلی از شاخ و برگ خواهد شد و رشد طولی بوته ها متوقف می شود و گیاه روی زمین پهن می گردد. شاخه های جانبی که بر سطح زمین پهن شده اند، آلوده شده یا پا بر روی آنها گذاشته می شود.
آفات و بیماری ها زیر برگ ها پنهان شده و به سرعت تکثیر می یابند.
Read More
از آنجایی که ساقه ی بوته خیار گلخانه ای بالارونده می باشد در زمانی که بوته ها به یک سمت خم شدند و یا پیچک تولید کردند بایستی بوته ها بسته شوند، برای این منظور از نخ استفاده می کنیم.
انواع نخ برای بستن خیار
- نخ کنفی: حسن این نوع نخ این است که بوته ها بر روی این نخ سُر نمی خورند و عیب اشان این است که آلودگی را به خود جذب می کنند.
- نخ نایلنی (پلاستیکی): حسن نخ پلاستیکی این است که آلودگی را جذب خود نمی کند اما عیب آنها این است که امکان سر خوردن خیار بر روی آنها زیاد است.
Read More
1- دمای مورد نیاز خیار در روز: بهینه ترین دما 24 تا 25 درجه سانتیگراد می باشد. با افزایش دما تا 32 و کاهش دما تا 18 این رنج دمایی برای گیاه قابل تحمل می باشد و تغییر محسوسی در رشد و عملکرد گیاه ایجاد نمی کند. اما افزایش دما بیش از 32 و کاهش کمتر از 18 اثرات خود را بر روی رشد و عملکرد گیاه نشان می دهد. در صورتی که دما به 42 درجه سانتی گراد برسد و تهویه انجام نگیرد، گیاه از بین خواهد رفت و زمانی که دما به کمتر از 10 درجه برسد به گیاه شوک وارد می کند و در دمای نزدیک به 0 درجه گیاه از بین خواهد رفت.
2- دمای مورد نیاز خیار در شب: دمای شب معمولا 6 تا 8 درجه سانتیگراد نسبت به روز بایستی کاهش یابد در غیر این صورت گیاه مواد فتوسنتزی تولید شده در روز را مصرف می کند.
Read More
روش کشت خیار به صورت مستقیم
پس از کود دهی به زمین اصلی و شخم و ضد عفونی کردن خاک با توجه به نوع سیستم آبیاری، زمین اصلی را آبیاری می کنیم. (مثلا جوی و پشته یا کرتی یا قطره ای) پس از چند روز که رطوبت خاک به حد گاورو رسید ، اقدام به خیساندن بذرها می نمائیم. مدت زمان خیساندن 12 تا 24 ساعت می باشد.
سپس در زمین اصلی و در رطوبت گاورو، نقاط کشت را انتخاب می کنیم. نکته ای که مد نظر می باشد این است که نقطه کشت بایستی در محلی انتخاب گردد که مطمئن باشیم رطوبت ناشی از آبیاری به آن نقطه می رسد.
در هر نقطه عمق کشت حدودا 1 تا 2 سانتی متر در نظر گرفته می شود. برای اینکه عمق کشت یکسان شود، از ابزاری به نام میخ نشاء استفاده می کنیم. سپس بذر را در داخل محل ایجاد شده به صورت افقی قرار می دهیم. و مقداری ماسه با خاک دو نم محل کشت، مخلوط کرده و بر روی بذر می ریزیم و در صورتی که مقدار ماسه ی سطح بیشتر باشد باعث حفظ رطوبت شده و دو برگ لپه ای راحت تر از داخل خاک خارج می شود.
نکته: بعد از کشت آبیاری انجام نمی گردد. تا زمانی که دو برگ لپه ای خارج شود و حتی سه برگی گردد و در این زمان با به تاخیر انداختن آبیاری تنش آبی به گیاه می دهیم که این امر باعث می گردد ریشه در همان ابتدا به سمت رطوبت حرکت کند و باعث پراکنش عمقی ریشه خواهد شد.
مدت زمان تنش بستگی به فصل و بافت خاک دارد. از 1 هفته تا 1 ماه متغیر است.
Read More
1- علائم کمبود ازت در خیار
برگ های پایینی خیار شروع به زرد شدن می کند. علامت بارز کمبود ازت در میوه های خیار دیده می شود و انتهای میوه باریک و کج می شود.
می توانیم 200 تا 500 گرم اوره را در 100 لیتر آب حل کرده و هر دو هفته یکبار بر روی گیاه، محلول پاشی نماییم.
2- علائم کمبود فسفر در خیار
علائم کمبود فسفر به این صورت دیده می شود که پایین ترین برگ بوته خیار، زرد می شود در صورتی که برگ های بالایی آن سبز است. مقدار فسفر مورد نیاز قبل از کاشت بر اساس آزمایش خاک مشخص شده و تأمین می شود.
کمبود فسفر با محلول پاشی فسفر روی گیاه خیار، سریعاً جبران می شود. مصرف فسفر مونو پتاسیم فسفات از طریق آب آبیاری استفاده می شود.
Read More
با توجه به اینکه ارقام زیادی در بازار وجود دارد کسانی که برای اولین بار قصد کشت خیار گلخانه ای را دارند با تحقیق محلی، رقمی که در منطقه بیشترین میزان کشت را دارد انتخاب کنند.
در طول روزهای کوتاه رقم کم گل و در طول روزهای بلند رقم پر گل انتخاب شود.
اگر تولید در شرایط طول روز متوسط انجام می گیرد، از ارقام بینابین استفاده می شود.
در انتخاب رقم سعی شود بازار مصرف مد نظر قرار گیرد و از ارقامی که بازار پسندی مناسب تری دارند استفاده نمائیم و همچنین در انتخاب رقم ،آلودگی های منطقه مد نظر قرار گیرد. مثلا ارقام مقاوم به بیماری ویروسی یا ارقام مقاوم به بیماری قارچی یا نماتد با توجه به آنها صورت گیرد.
Read More
روش های ضد عفونی خاک خیار گلخانه ای ضد عفونی کردن خاک خیار گلخانه ای به روش های مختلفی قابل انجام است که در زیر به تفکیک به آنها اشاره می کنیم. روش های ضدعفونی خاک خیار گلخانه ای ۱- ضد عفونی خاک با استفاده از نور خورشید (Soil Solarization) ضد عفونی با این روش […]
خیار گلخانه ای نیاز به بستر بسیار غنی دارد، لذا پس از شخم خاک گلخانه، کود حیوانی کاملاً پوسیده به خاک اضافه می شود و خاک به یکی از روش های گفته شده در قسمت بعدی باید ضد عفونی گردد.
خصوصیات بستر کشت خیار گلخانه ای
برای کاشت خیار، بستر کشت باید خصوصیات زیر را داشته باشد:
- بستر مناسب برای کشت خیار، لومی شنی است.
- PH بستر کشت خیار باید 6.5 تا 7.5 باشد.
- EC آب حدود 2 و حداکثر 3 دسی زیمنس بر متر می باشد.
- حتما خاک باید دارای زهکش مناسب باشد.
- بستر کشت خیار باید عاری از آلودگی ها باشد.
آلودگی هایی که در بستر کشت خیار نباید وجود داشته باشد شامل:
الف) بذر علفهای هرز
ب) گیاهان انگل مثل سس و گل جالیز
ج) تخم و لارو حشرات و کنه ها
د) وجود عامل بیماری زا در خاک مثل انواع قارچ ها، انواع باکتری ها
ه) نماتد
بنابراین جهت جلوگیری از خسارت به بوته های خیار، بستر کشت خیار را تا عمق 25 تا 30 سانتی متر ضدعفونی می کنیم.
کشت خیار گلخانه ای روی بستر کاه
اگر قرار باشد از پرس های کاه برای بستر کشت خیار گلخانه ای استفاده شود طرز کار به این صورت است که بسته های کاه را بطور ردیفی در طول گلخانه قرار داده و اطراف آنها را با خاک می پوشانند و سپس روی بسته ها را به اندازه کافی مرطوب کرده و مقداری کود شیمیایی بعنوان مثال 100 گرم نیترات آمونیوم، 30 تا 50 گرم سوپرفسفات و 30 تا 50 گرم پتاس روی هر بسته یا پرس کاه پاشیده و آبپاشی می کنند. در اثر فعالیت میکروارگانیزم ها برای تجزیه کاه درجه حرارت بستر برای مدتی افزایش می یابد. پس از چند روز که دما به 25 تا 30 درجه سانتیگراد کاهش یافت، با ایجاد حفره ای در روی پرس کاه، نشاء خیار گلخانه ای را کاشت می کنیم و اطراف آن را با کمی کمپوست یا خاک می پوشانند.
کود دهی بستر کشت خیار گلخانه ای
برای ترکیب خاک با کود می توان یک لایه 15 سانتیمتری کود روی زمین ریخته شود و روی آن 10 سانتیمتر خاک ریخته شود و این مسئله تکرار شود تا پشته های به ارتفاع 50 سانتیمترآماده شود. سپس آبیاری شود و تا 10 روز قبل از کاشت نشاء های خیار گلخانه ای اجازه داده شود تا تخمیر و رهاسازی آمونیاک صورت گیرد. وقتی دمای خاک حدود 27 تا 30 درجه سانتیگراد رسید می توان نشاء های خیار گلخانه ای را کشت نمود.
انواع کودهایی که میتوان در کشت خیار گلخانه ای استفاده نمود:
- استفاده از کودهای حیوانی
- استفاده از کود مرغی: به میزان حدود 100 تا 700 کیلو گرم برای یک جریب
- استفاده از کود گاوی یا گوسفندی: به میزان 3 تا 4 تن برای هر یک جریب
چنان چه این کودها را با 1 درصد سولفات آمونیوم یا 0.5 درصد اوره مخلوط کنیم و در محلی به صورت کپه در آورده، مقدار کمی به آن آب پاشی کرده و روی آن را با پلاستیک بپوشانیم و به مدت 1 تا 2 ماه نگهداری کنیم، بسیاری از آلودگی های داخل کود و به خصوص بذر علف هرز از بین می رود.
- استفاده از کود کمپوست: در صورتی که خاک سنگین باشد، 4 تا 5 تن برای هر جریب استفاده می شود.
بوته های خیار ماده زای پارتنوکارپ
در سالهای اخیر هیبریدهای ماده زای پارتنوکارپ تولید شده است که میوه های آنها از طریق پارتنوکارپی به وجود می آید. بوته ی خیار پارتنوکارپ نیازی به گرده افشانی نداشته و از کشت لاینهای خالص به دست می آیند. در واقع تمام گل ها به میوه تبدیل می شوند.
ژنتیک گیاه ماده زاست و همان طور که گل می دهد، میوه هم می دهند.
Read More